Adekvatnost kapitala - Usklađenost kapitala, odnosno mjerilo da li banka ima dovoljno kapitala u odnosu na moguće gubitke iz odobrenih kredita.
Akreditiv - Nalog koji klijent banke, kao nalogodavac, daje svojoj banci da na teret njegovih sredstava kod te ili neke druge banke korisniku akreditiva isplati određeni iznos novca.
Akreditivna banka - Banka koja otvara akreditiv svom klijentu ili klijentu svoje korespodentske banke.
Aktiva - Sastavni dio bilansa koji čine ukupna materijalna i nematerijalna dobra u koja je investiran kapital banke.
Aktivna kamata - Kamata koju banka na osnovu ugovora o kreditu naplaćuje od klijenata za kredite koje im je dala.
Amortizacija zajma - Postepena, sukcesivna otplata dugoročnog duga u dogovorenim iznosima/anuitetima/, prema unaprijed utvrđenom planu/amortizacioni plan/.
Amortizacioni plan - Plan otplate zajma koji se radi unaprijed i koji je za dužnika obavezujući. Najbitniji elementi koje sadrzi su: iznos zajma, rok otplate, kamatna stopa, oblik anuiteta, ukamaćivanje (anticipativno ili dekurzivno), iznos anuiteta.
Aneks - Dodatak, obično ugovoru o kreditu kojom se dotatno konkretizuju ili mijenjaju odobreni uslovi.
Anuitet - Anuitet je prispijeće za određeni period. Sastoji se od glavnice i kamate.
Arbitraža - Simultana/istovremena kupovina deviza, hartija od vrijednosti ili robe na jednom tržistu I njihova prodaja na drugom tržištu.
Asignacija - Prenos imovine dužnika na povjerioca. Obično obuhvata prenošenje prava na drugu banku da može da prima otplate glavnice i kamate od zajmoprimca.
Aukcija - Prva prodaja državnih obveznica/primarno tržište/ koju moze da organizuje centralna banka ili druga finansijska organizacija kojoj država povjeri prodaju.
Banka - Specijalizovana finansijska institucija koja prikuplja novčana sredstva, daje kredite, izdaje hartije od vrijednosti, obavlja devizne poslove i poslove platnog prometa u zemlji i sa inostranstvom.
Bankarska garancija - Neopoziva obaveza banke da izvrši određeno plaćanje u slučaju da to ne učini lice za koju se izdaje bankarska garancija.
Bankomat - Bankomat je uređaj koji vrši isplatu gotovine ubacivanjem platne kartice.
Bazelski komitet - Komitet za regulative i nadzor banaka, koji su u banci za međunarodne obračune (BIS) 1974 godine formirale najrazvijenije zemlje svijeta. To je najvažnija institucija koja radi na unaprijeđenju regulisanja i praćenja međunarodnih bankarskih aktivnosti i poboljšanju kooperacije između vlada država.
Bilans stanja - Periodičan knjigovodstveni zaključak banke koji se daje kao knjigovodstveno-tehničko periodično uporedjivanje svih sredstava i izvora sredstava. Sastavlja se na kraju poslovne godine, koja se obično poklapa sa kalendarskom. U njemu se upoređuje imovina/aktiva/ sa sopstvenim i tuđim sredstvima/pasiva/.
Bilans uspjeha - Prikaz u kome se upoređuju prihodi i rashodi banke,a radi se periodično, kako bi se ocijenila aktivnost banke.
Blagajna - Blagajna je mjesto u banci gdje se vrši platni promet.
Blokirana sredstva - Sredstva na bankovnim računima čije je korišćenje zabranjeno ili ograničeno za određeni vremenski period.
Bonitet/kreditni rejting, kredibilitet, kreditna sposobnost/ - Sinteza svih pretpostavki koje zajmotražioca čine podobnim za dužnika. Obuhvata : kreditnu sposobnost, kreditni ugled, opštu materijalnu solidnost, dobra reputacija u poslovnom svijetu, dobra pozicija na tržištu, sposobnost plaćanja I spremnost da vrati dug. Bonitet ne mora da se poklapa sa likvidnošću, jer dužnik može biti trenutno nelikvidan a da se ipak smatra bonitetnim.
Bruto kamata - Iznos kamate koji se obračunava na pojedinačni zajam ili depozit, prije odbijanja poreza.
Centralna banka - Vrhovna institucija monetarnog sistema države, zadužena za monetarnu i finansijsku stabilnost i funkcionisanje bankarskog sistema.
Cesija - Ustupanje potraživanja ili prava pismenom izjavom povjerioca/cedenta/ u korist novog povjerioca/cesionara/.
Čitač kartice - Uređaj namijenjen čitanju podataka sa smart kartice.
Dan dospijeća - Dan kada neka obaveza treba da se izvrši ( da se vrati dug, isplati kamata).
Datum saldiranja (T+3) - Označava treći radni dan od dana zaključivanja trgovine na berzi i na taj dan se vrši prenos vlasništva sa prodavca HOV /hartija od vrijednosti/na kupca HOV.
Datum transakcije (T+0) - Označava datum na koji je na berzi sklopljena transakcija kupovine i prodaje HOV.
Datum valute - Datum dospijevanja valute.
Debitna kartica - Debitne platne kartice izdaju banke I predstavljaju praktičan način raspolaganja sopstvenim novcem, uz sve pogodnosti bezgotovinskog plaćanja. Debitne platne kartice mogu se koristiti u okviru raspolozivih sredstava na tekućem ili deviznom računu.
Depo posao - Neutralni bankarski posao u kome banka(depozitar) prima na čuvanje stvari komitenta (deponenta), kao što su dragocjenosti, hartije od vrijednosti, dokumenti, plemeniti metali...
Depoziti - Novčana sredstva koja klijenti samostalno ulažu u banku radi čuvanja i ostvarivanja prihoda od kamate. Predstavljaju takozvane pasivne bankarske poslove i osnova su za kontinuitet aktivnosti banke.
Depoziti po viđenju - Sredstva položena na račun kod banke, kojima klijenti mogu raspolagati po viđenju, odnosno bez ikakvih ograničenja, u svako doba i bez prethodne najave.
Devizni račun- Tekući račun u stranoj valuti koji banka vodi za svog klijenta.
Digitalni sertifikat - Elektronska identifikacija, koju korisnik upotrebljava poslujući preko sistema lektronske banke
Dnevni/noćni/novac - Kratkoročno plasirana sredstva između banaka u obliku depozitnog novca I u velikim okruglim iznosima, često uz zalogu hartije od vrijednosti. Otkazni rok im je fiksan(24h,48h,7 dana), a kamatna stopa promjenjljiva(svakodnevno se prilagođava tržišnim uslovima).
Dospijeće - Dan izvršenja obaveza, bilo banke prema klijentu, bilo klijenta prema banci.
Doznaka - Nalog vlasnika žiro ili tekućeg računa da se na teret njegovog računa doznaci određeni iznos na račun drugog lica kod bilo koje banke.
Državni zapis - Hartije od vrijednosti koje emituje država u svrhu finansiranja vremenskog raskoraka između prihoda i rashoda budžeta.
Efektivna kamatna stopa - Predstavlja stvarnu cijenu kredita i omogućava da se lakše sagledaju i uporede uslovi pod kojima različite banke nude iste kredite. Ona pored nominalne kamatne stope uključuje sve nakanade i provizije koje klijent plaća banci za odobravanje kredita.
Elektronsko bankarstvo - Elektronsko bankarstvo je brz, efikasan i pouzdan sistem koji omogućava da korisnik putem Interneta pristupi banci nezavisno od vremena rada banke 24 časa dnevno, sedam dana u nedelji. Na ovaj način možete obavljati finansijske transakcije, imati uvid u stanje i dnevne promjene na računu, preuzimati izvod od prethodnog dana, imati uvid u arhivske izvode , vršiti import i export izvoda u XML, XLS i TXT formatu. Da bi klijent obavljao platni promet elektronskim putem treba da ima otvoren račun kod banke, posjeduje računar odgovarajućih tehničkih karakteristika i ima mogućnost korišćenja Interneta.
EURIBOR (European Interbank Offered Rate) - Referentna kamatna stopa na pozajmice u evrima među prvoklasnim bankama. Dana 1. januara 1999. EURIBOR je zamijenio nacionalne referentne kamatne stope za pojedine zemlje (FIBOR, PIBOR). Ova kamata se obračunava dnevno na međubankarske depozite sa rokom od nedelju dana, jedan mjesec i do 12 mjeseci.
Fiksna kamatna stopa - Kamatna stopa na zajmove I druge dugoročne instrumente finansiranja. Izračunava se kao stalni, utvrđeni procent glavnice koji se plaća na kraju utvrđenih kamatnih perioda.
Filijala - Organizacini dio banke bez statusa pravnog lica, koji obavlja bankarske poslove u skladu sa Zakonom o bankama.
Funds Flow - Finansijski tok, odnosno povećanje ili smanjenje bilansnih pozicija.
Garancija - Garancija koja služi za finansijsko obezbjeđenje kupca u slučaju da prodavac ne izvrši svoje ugovorne obaveze.
Glavnica - Nominalni iznos zajma ili depozita na koji se plaća, odnosno naplaćuje kamata.
Godišnja kamatna stopa - Godišnja stopa koja se odnosi na period od godinu dana.
Gotovinski plan - Isplata gotovog novca na šalteru banke, odnosno podizanje gotovog novca kojeg vrše klijenti na teret svojih računa koji se vode kod tih banaka.
Grejs period - Period tokom kojeg se ne otplaćuju kamata i glavnica. Ono predstavlja vrijeme između isplate kredita i dospijeća prve rate. Grejs period može da se odnosi na vrijeme od par mjeseci do nekoliko godina, a uobičajen je kod dugoročnih kredita.
Hipoteka - Založno pravo, odnosno terećenje neke nepokretnosti-obično građevinskog zemljista. Ono pruža mogućnost hipotekarnom povjeriocu u čiju je korist terećenje da pod određenim uslovima izvrši prinudnu naplatu prodajem terećene nepokretnosti I na taj način namiri svoje potraživanje.
Izvod iz računa - Obavještenje banke vlasniku računa o promjenama stanja na njegovom računu.
Kamata - Naknada u novcu za privremeno pozajmljivanje na korišćenje novčanih sredstava, ili u procentima izražena cijena koju zajmoprimac plaća povjeriocu za privremeno korišćenje ustupljenog novca ili kapitala.
Kamatna stopa - U procentima izražena cijena koja se plaća za korišćenje tuđih sredstava-novca ili kapitala.
Kastodi - Briga, čuvanje i staranje o hartijama od vrijednosti (HOV).
Kastodi klijent - Strano ili domaće, fizičko ili pravno lice koje sa kastodi bankom zaključi Ugovor o kastodi poslovima.
Kastodi račun - Zbirni ili vlasnički račun hartija od vrijednosti.
Kolateral - Realno pokriće koje dužnik zalaže kod povjerioca radi obezbjeđenja vraćanja kredita ili ispunjenja neke druge obaveze.
Konverzija zajma - Promjena ugovorenih uslova zajma (kamatne stope, roka i/ili modaliteta otplate) koja se svodi na inicijativu dužnika da izdejstvuje srazmjerno povoljnije uslove otplate.
Korisnik - Osoba ovlašćena za upotrebuelektronske bankeod strane fizičkog ili pravnog lica.
Kredit - Određeni novčani iznos koji je njegov davalac na ograničeno vrijeme ustupio na korišćenje tražiocu, pod određenim uslovima.
Kreditna analiza - Analiza koju banka obavlja pri dodjeljivanju kredita zajmotražiocu s ciljem da utvrdi njegovu kreditnu sposobnost i na taj način ustanovi stepen kreditnog rizika.
Kreditna linija - Maksimalan iznos kredita koji banka odobrava klijentu, odnosno maksimalan iznos koji zajmotražioc može povući ako su mu potrebna dodatna novčana sredstva u određenom period, pri čemu taj iznos može biti obnovljen.
Libor (London Interbank Offered Rate) - Kamatna stopa na kratkoročnom međubankarskom tržištu u Londonu po kojoj banke jedna drugoj nude novac. LIBOR je referentna kamatna stopa za međunarodne banke i služi kao reper pri odobravanju kredita. Određuju je pet glavnih londonskih banaka svakog radnog dana u 11.00 prije podne.
Lica povezana sa bankom - Lica povezana sa bankom su: članovi bankarske grupe u kojoj je banka,članovi organa upravljanja banke kao I članovi njihovih porodica,lica sa učešćem u banci.
Lična lozinka - (PIN kod) je kombinacija znakova koje korisnik sam odredi i time osigurava sigurnost priupotrebi smart kartice.
Likvidnost banke - Platežna mogućnost banke koja joj omogućava da u svakom trenutku odgovori dospjelim obavezama prema trećim licima po bilo kom osnovu.
Limit – Utvrđivanje gornje granice -maksimalnog iznosa do koje se može koristiti odobreni kredit.
Lombardni kredit - Kratkoročni kredit koji banka daje svom klijentu na osnovu zaloga pokretnih stvari koja se mogu lako prodati, kao što su: hartije od vrijednosti, antikviteti, konosmani, roba itd. Sve stvari korisnik kredita mora predati povjeriocu ili dati ovlašćenje. U slučaju neizmirenja obaveza povjerilac ima pravo na javnu licitaciju kako bi tim putem izmirio svoja potraživanja.
Marža - Razlika između dugovnih/pasivnih/ I potražnih/aktivnih kamatnih stopa.
Mjenica - Tipična hartija od vrijednosti po naredbi, izdata u skladu sa zakonima i drugim propisima, kojom izdavalac mjenice (trasant) daje bezuslovan nalog drugom licu ( trasantu) da trećem licu, ili drugom licu, korisniku mjenice a po njegovoj naredbi u određeno vrijeme i na određeno mjesto isplati određenu sumu novca.
Model - (broj modela poziva na broj zaduženja) je element koji služi za kontrolisanje poziva na broj.
Nerezident - Fizičko ili pravno lice koje se u smislu fiskalnih, deviznih I drugih propisa jedne zemlje smatra strancem.
Neto kamata - Aktivna kamatna stopa koja obuhvata sve dijelove cijene kapitala(kamatu, takse, provizije I troškove).
Netržišne transakcije - Označavaju transakcije sa HOV kao što su poklon, nasleđivanje, zaloga,fiducijarni prenos i rduge transakcije u skladu sa zakonom, a koje se ne realizuju na berzi.
Obavezna rezerva - Iznosi novca koje poslovne banke, kao procenat depozita po viđenju I oročenih depozita, moraju da izdvoje I drze kod centralne banke. Iznos obavezne rezerve propisuje I autonomno donosi centralna banka čime obezbjeđuje kreditnu multiplikaciju, usmjerava I reguliše likvidnost poslovnih banaka.
Okvirni kredit/kreditna linija - Opšti limit, odnosno visina kredita koja se može koristiti u toku određenog perioda.
Operativni rizik - Predstavlja mogućnost nastanka negativnih efekata na finansijski resultat I kapital banke usled propusta u radu zaposlenih, neodgovarajućih unutrašnjih procedura I procesa, neadekvatnog upravljanja informacionim I drugim sistemima u banci, kao I usled nepredvidivih eksternih događaja.
Oročena sredstva - Sredstva/Kapital/ ustupljena banci na fiksno ugovoren rok. Naknada za polaganje sredstava-kamata, zavisi od visine uloga i perioda oročenja.
Overdraft krediti - Krediti za firme predstavljaju dozvoljeni minus. Oni predstavljaju mogućnost da pravno lice vrši plaćanja i iznad raspoloživog stanja na svom računu, do određenog limita.
P.A. (godišnje) - Dodatak koji se koristi uz podatke o kamatnoj stopi, a označava da navedena kamatna stopa predstavlja godišnju kamatnu stopu.
Paritet - Odnos razmjene jedne valute prema zlatu ili nekoj valuti.
Pasiva banke - Desna strana bankarskog bilansa, na kojoj se iskazuju izvori sredstava banke.
Pasivna kamata - Kamata koju banka plaća klijentima na primljene uloge.
Platni promet - Sva plaćanja u novcu (gotovinska I bezgotovinska) između domaćih lica (pravnih I fizičkih) I između domaćih I stranih lica, koja se vrše radi izmirivanja finansijskih obaveza.
Potraživanja - Pravo jedne strane da od druge strane traži određenu vrijednost, na koju je ta druga strana obavezna shodno određenom pravnom osnovu.
Povjerilac - Fizičko ili pravno lice koje ima pravo potraživanje od drugih fizičkih ili pravnih lica, odnosno koje na osnovu ugovora može da zahtijeva neko činjenje.
Poziv na broj - Broj kojim se bliže objašnjava osnova doznačavanja sredstava prilikom plaćanja
Provizija - Naknada koju banka naplaćuje za već izvršene usluge ili one koje će se izvršiti u kreditnom poslu, platnom prometu ili tokom druge aktivnosti za klijenta.
Rata - Periodična otplata dijela iznosa glavnice novčanog duga, koja dospijeva u određenim vremenskim intervalima.
Realna kamatna stopa - Nominalna kamatna stopa umanjena za godišnju stopu inflacije, odnosno kamatni prihod koji proizilazi iz uloženog kapitala.
Reeskont - Bankarski posao koji se obavlja onda kada neka banka iz svog portfelja dalje eskontuje instrumente( hartije od vrijednosti) koje je već jednom primila u eskont. Prodaju se obično centralnoj banci ili banci specijalizovanoj za te poslove. Referenta kamatna stopa - Kamatna stopa prema čijim promjenama se upravljaju druge kamatne stope (EURIBOR, LIBOR...)
Revolving kredit - Kredit koji se uz pridržavanje određenih uslova može ponovo koristiti za nove poslove, bez ponovnog podnošenja kreditnog zahtjeva.
Saldiranje - Izravnjavanje lijeve/dugovne/ I desne/potražne/strane računa kako isplatom razlike, bilo prenosom razlike na neki drugi račun.
Sertifikat - Pismena isprava o deponovanim sredstvima pravnih i fizičkih lica.
Smart kartica - Sigurnosni instrument sa ugrađenim čipom, na kome se čuva digitalni sertifikat za upotrebu ebank sistema;
Storno - Poništavanje već izvršenog pogrešnog knjiženja, ili ispravka kontra knjiženjem.
Swift - Međunarodna bankarska mreža (Society for Worldwide Interbank Financial Telecomunications) Članice mreže razmjenjuju poruke koje se automatski obrađuju, odnosno Banka izdaje nalog drugoj banci sa kojom ima kontokorentne odnose da zaduži njen račun i odobri račun korisnika plaćanja za iznos naznačen u poruci.
Tekući račun - Račun koji banka vodi za svog klijenta. Tekući račun pretpostavlja postojanje ugovora, koji obično sadrži različite dispozitivne klauzule: vrstu poslova koji će se obavljati preko računa, trajanje ugovora, način otkaza, kamatnu stopu, uslove valutiranja Itd.
Trajni nalog - Nalog klijenta banci kod koje se vodi njegov račun da primaocu plaćanja na teret tog računa u odredjenim terminima izvršava plaćanja, a kada takva placanja ponavljaju u redovnim vremenskim razmacima.
Transakcija - Izvršenje poslovne operacije prenosa novca sa računa na račun.
Tržišnja transakcija - Označava rezultat trgovine obavljene na berzi HOV.
Ugovor o kreditu - Ugovor između korisnika i davaoca kredita, kao pravni oblik za zasnivanje ugovornog odnosa čiji je predmet privremeno ustupanje određenog iznosa novca koje banka ustupa kao kredit I na osnovu koga svom klijentu odobrava kreditnu liniju.
Ukamačenje - Jednokratno ili najčešće tekuće, periodično plaćanje novčanih iznosa na nominalni iznos duga koje vrši dužnik.
USB token - Sigurnosni instrument sa ugrađenim čipom, na kome se čuva digitalni sertifikat za upotrebu sistema elektronske banke.
Valutiranje - Datum odobrenja ili zaduženja na računu. Datum od kojeg klijent može koristiti sredstva I nije identičan sa danom knjiženja.
Vlasnik računa - Fizičko ili pravno lice koje ima kod banke otvoren račun preko kog posluje.
Zaduženje - Smanjivanje sredstava na računu knjižnjem na teret računa.
Zatezna kamata - Kamata koju dužnik mora da plati povjeriocu na osnovu zakona ili dogovora, u slučaju da novčani dug ne otplati blagovremeno.
Žiro račun - Račun priliva i odliva novčane imovine, odnosno žiralnog novca vlasnika računa.
